Σε πολλές αναλύσεις και αναγνώσεις των αναμετρήσεων της Euroleague, επιστρατεύουμε λέξεις και όρους μπασκετικούς που ενίοτε προκαλούν τις αντιδράσεις του κοινού.
Δεν είναι λίγες οι φορές μάλιστα, που δεχόμαστε κυριολεκτικά τα πυρά των αναγνωστών για τη συγκεκριμένη επιλογή. Σε σημείο που να νιώθουμε και υπόλογοι.!!!
Και επειδή σαν μέσο αλλά και σαν άνθρωποι που βρισκόμαστε πίσω από τις γραμμές που διαβάζετε, θέλουμε να είμαστε στην πλευρά της λύσης και όχι της γκρίνιας και των προβλημάτων, ακούστε μας!
Βγάλτε στυλό, μολύβι και χαρτί. Ή καλύτερα εκτυπώστε το παρόν άρθρο και στρωθείτε στη μελέτη. Κακό δεν είναι, τουναντίον. Θα εξελιχθείτε, θα εξελιχθούμε και οι γνώσεις μας θα αναβαθμιστούν σε σημαντικό επίπεδο για τη κατανόηση αυτου που αγαπάμε.
Μας ευχαριστείτε αργότερα!!!
αδύνατη πλευρά βλ. και weak side: Η μισή, κάθετη πλευρά του γηπέδου στην οποία δεν βρίσκεται η μπάλα. Το αντίθετο της αδύνατης πλευράς είναι η δυνατή πλευρά.
δυνατή πλευρά βλ. και πλευρά της μπάλας ή ball side ή strong side: Η μισή, κάθετη πλευρά του γηπέδου στην οποία βρίσκεται η μπάλα. Το αντίθετο της δυνατής πλευράς είναι η αδύνατη πλευρά.
Rim: Στεφάνη
Screen ή Pick: Η τοποθέτηση σε ακίνητη στάση ενός ή περισσότερων επιθετικών παικτών (screeners) για τη δημιουργία φράγματος, το οποίο θα εμποδίσει την κίνηση συγκεκριμένου αμυντικού παίκτη, ώστε κάποιος συμπαίκτης τους να αποφύγει την αμυντική πίεσή του.
απομόνωση βλ. και 1 προς 1 ή 1 on 1 ή iso play ή isolation: Κίνηση του επιτιθέμενου. Ο παίχτης επιλέγει να επιτίθεται στο καλάθι σημαδεύοντας τον αντίπαλό του. Συνήθως ο επιτιθέμενος μετακινείται προς τη μία πλευρά του γηπέδου, ενώ όλοι οι συμπαίχτες του κινούνται προς την απέναντι πλευρά. Η κίνηση αυτή επιδιώκει να δημιουργήσει ένα ευνοϊκό ματσάρισμα με έναν μόνο αντίπαλο για τον απομονωμένο παίχτη ή, σε διαφορετική περίπτωση, να προκαλέσει ένα αμυντικό double-team πάνω του, ώστε να δημιουργηθεί ένα ελεύθερο και ανοιχτό σουτ για έναν συμπαίκτη του.
κόψιμο βλ. και cut: Η κίνηση παίχτη χωρίς την μπάλα.
κόψιμο προς το καλάθι βλ. και basket cut: Η κίνηση παίχτη χωρίς την μπάλα προς το καλάθι.
σημαδεύω βλ. και aim: Έκφραση που χρησιμοποιείται για να περιγράψουμε την πρόθεση του επιτιθέμενου να επιτεθεί πάνω σε συγκεκριμένο αντίπαλο («ο γκαρντ σημαδεύει τον αντίπαλο σέντερ») ή σε συγκεκριμένο σημείο («σημαδεύει το μπροστινό πόδι του αντιπάλου»).
alley oop [æli up]: Επιθετικός συνδυασμός, κατά τον οποίον ένας παίκτης ρίχνει την μπάλα κοντά στο καλάθι, ενώ ένας συμπαίκτης του κάνει άλμα, πιάνει την μπάλα στον αέρα και αμέσως πετυχαίνει ένα καλάθι, συνήθως με κάρφωμα. Το alley oop συνδυάζει σημαντικά για το άθλημα στοιχεία, όπως η ομαδική συνεργασία, η σωστή πάσα, και ο συγχρονισμός.
back screen [bæk skrin]: To screen στην πλάτη του αμυνόμενου.
back door (κόψιμο) [bæk dɔr] βλ. και back cut: (Εικ. 1) Επιθετική τακτική που χρησιμοποιείται κυρίως όταν ο αμυνόμενος κλείνει την γραμμή πάσας, εμποδίζοντας το πέρασμα της μπάλας προς τον συμπαίχτη του επιτιθέμενου. Στην συγκεκριμένη τακτική, ο ελεύθερος παίχτης κόβει ανάμεσα στον αμυνόμενο και την βασική γραμμή προς το καλάθι και ο παίχτης που έχει την μπάλα του την σερβίρει πάνω στην πορεία του. Η συγκεκριμένη κίνηση απαιτεί μεγάλη δεξιότητα στο πασάρισμα από τον χειριστή της μπάλας κι εκρηκτικότητα από τον παίχτη που θα υποδεχτεί την μπάλα, ώστε αυτή η τακτική να είναι επιτυχημένη και να οδηγήσει σ’ ένα εύκολο καλάθι. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος για τον οποίο αυτή η τακτική δεν χρησιμοποιείται ευρέως σε νεαρές ηλικίες.
banana cut (κόψιμο) [bəˈnænə kʌt ]: (Εικ. 2) Επιθετική τακτική κατά την οποία ο ελεύθερος παίχτης κόβει σε ανοιχτή καμπύλη είτε προς το καλάθι, είτε από το καλάθι προς τα έξω. Η κίνηση αυτή γίνεται συνήθως όταν η ανάπτυξη της άμυνας της αντίπαλης ομάδας δεν επιτρέπει ανοιχτούς διαδρόμους, Το κόψιμο banana μπορεί, σ’ αυτές τις περιπτώσεις, να αποτελέσει λύση, καθώς δεν δείχνει άμεσα την πρόθεση του παίχτη, ο οποίος με αυτόν τον τρόπο είτε καταφέρνει να βρεθεί σε πλεονεκτική θέση για τελείωμα, είτε τραβάει την άμυνα πάνω του, ανοίγοντας διάδρομο για τους συμπαίκτες του.
baseball (πάσα) [ˈbeɪsˈbɔl]: Εναέρια πάσα που γίνεται με το ένα χέρι σαν να πετάμε μπαλάκι του baseball. Χρησιμοποιείται κυρίως για μακρινές αποστάσεις.
ball hog [bɔl hɑg]: Περιπαικτικός όρος που χαρακτηρίζει παίκτη που δεν πασάρει την μπάλα.
iso play [aɪso pleɪ] βλ. και 1 προς 1 ή 1 on 1 ή απομόνωσηή isolation: Κίνηση του επιτιθέμενου. Ο παίχτης επιλέγει να επιτίθεται στο καλάθι σημαδεύοντας τον αντίπαλό του. Συνήθως ο επιτιθέμενος μετακινείται προς τη μία πλευρά του γηπέδου, ενώ όλοι οι συμπαίχτες του κινούνται προς την απέναντι πλευρά. Η κίνηση αυτή επιδιώκει να δημιουργήσει ένα ευνοϊκό ματσάρισα με έναν μόνο αντίπαλο για τον απομονωμένο παίχτη ή, σε διαφορετική περίπτωση, να προκαλέσει ένα αμυντικό double-team πάνω του, ώστε να δημιουργηθεί ένα ελεύθερο και ανοιχτό σουτ για έναν συμπαίκτη του.
Back screen: Τυφλό σκρίν (εμπόδιο), λέγεται έτσι διότι ο αμυντικός παίκτης που το δέχεται δεν έχει οπτική επαφή με την επίθεση, συνήθως γίνεται στην πλάτη του αμυντικού
Check : Αμυντικός όρος. Είναι ο έλεγχος του επιθετικού παίκτη . Συνήθως ο πιο κοντινός παίκτης της αδύνατης πλευράς, κάνει το λεγόμενο τσεκάρισμα (μιλάει – ενημερώνει τους συμπαίκτες του.)
- Coast to coast : Επιθετική κατάσταση , συνήθως από γρήγορους κοντούς παίκτες (περιφερειακούς), διανύει με ντρίπλα όλο το μήκος του γηπέδου από την μια πλευρά στην άλλη , σκοράροντας με lay up.
- Double team : Αμυντικός όρος. Όρος τακτικής της ομαδικής άμυνας. Εφαρμόζεται στο low post (χαμηλά κοντά στο καλάθι). Μπορεί να εφαρμοσθεί σε συνθήκες πίεσης , ακούτε την λέξη παγίδες (trap). Δυο αμυντικοί σε έναν επιθετικό με μπάλα.
- Elbow: Είναι το σημείο (γωνία) που σχηματίζεται μεταξύ της γραμμής των ελευθέρων βολών και την κάθετη (προς την τελική γραμμή) της ρακέτας. Πολλές φορές το σημείο αυτό το αποκαλούν και High post (υψηλή περιοχή), δεν είναι λάθος. Η διάφορα των δυο τους είναι ότι το σημείο είναι εντός περιοχής .
Drive n’ kick: επίθεση προς το καλάθι (συνήθως από Guard) και πάσα σε παίκτη στην περιφέρεια, που συνήθως έχει μείνει ελεύθερος, αφού η άμυνα έχει κλείσει προς το καλάθι, για να αμυνθεί στην απειλή της διείσδυσης.
Post up: Είναι επιθετική τοποθέτηση, ο επιθετικός βρίσκεται κοντά στο καλάθι (με πλάτη) και εκδηλώνει την επιθετική του προσπάθεια. Το λεγόμενο «βάζω πλάτη τον αντίπαλο μου».
Switch: Αμυντική τακτική, κατά την οποία οι αμυνόμενοι αλλάζουν τα προσωπικά τους μαρκαρίσματα όταν η επίθεση βρίσκεται σε εξέλιξη (στην πλειοψηφία της μετά από σκριν).
Belly cut: Επιθετική κίνηση παίκτη. Ο παίκτης που βρίσκεται σε κατάσταση αιφνιδιασμού δηλ. τρέχει στον διάδρομό του και κάνει κίνηση (κόβει) προς το καλάθι, εάν δεν πάρει την μπάλα συνεχίζει να κάνει την κίνηση του μέχρι την άλλη πλευρά του γηπέδου. Η κίνηση που κάνει είναι ακριβώς πάνω στην πλάγια γραμμή και εν συνεχεία κάνει καμπύλη – κύκλο.
Drop : Αμυντική τακτική: Κίνηση ή γλίστρημα προς την βασική γραμμή (Base line), συνήθως μετά από σκριν και PnR και συνήθως από βαριά και αργά κορμιά.
Pick and Roll (PnR): Είναι ή επιθετική συνεργασία 2 παικτών ο ένας εκ αυτών έχει στην κατοχή του την μπάλα. Ο άλλος παίκτης λέμε ότι «στήνει» το pick ή screen. Στην εξέλιξη της συγκεκριμένης επιθετικής ενέργειας ο κάτοχος της μπάλας έχει 3 επιλογές , α) να κάνει διείσδυση προς το καλάθι ή να δημιουργήσει μια ελεύθερη πάσα σε συμπαίκτη του , β) να δώσει πάσα στον παίκτη που του έδωσε το pick και εν συνεχεία έκανε το Roll. Το λεγόμενο ρολάρισμα κάθετη κίνηση προς το καλάθι το λεγόμενο Dive . Η συγκεκριμένη κίνηση όσο απλή και εάν σας ακούγεται ή σας φαίνατε δύσκολα αντιμετωπίζεται . Απαιτεί καλό συγχρονισμό κινήσεων – καλές αποστάσεις μεταξύ των παικτών.
Pick and Pop (PnP): Είναι ή συνέχεια της 3ης επιλογής του παίκτη που είναι κάτοχός της μπάλας , η μόνη διαφορά είναι ότι ο παίκτη που κάνει στο pick αντί να κάνει κίνηση προς το καλάθι , κάνει κίνηση προς την περιφέρεια συνήθως για να σουτάρει. Πολλές φορές ένα pop out καταλήγει σε αλλαγή γωνίας της πάσας με απώτερο αποτέλεσμα η επίθεση να εκδηλωθεί κοντά στο καλάθι.
Fast Break: Είναι ένα παιχνίδι, που εξελίσσετε γρήγορα. Πραγματοποιείτε μετά από άστοχο σουτ και ριμπάουντ ή κλέψιμο της μπάλας. Πρέπει να έχει πλεονέκτημα η επιτιθέμενη ομάδα ώστε να ολοκληρώσει το παιχνίδι της με παίκτη λιγότερο καταστάσεις 2ο εναντίον 1ος ή 1ας εναντίον 1ος , γνωστός σε όλους μας αιφνιδιασμός.
Skip: Είναι η διαγώνια πάσα που γίνεται από την μια πλευρά της επίθεσης στην άλλη. (από την δυνατή πλευρά στην αδύνατη). Η μπάλα περνά πάνω από την άμυνα. Η πάσα αυτή μετακινεί ολόκληρη την άμυνα, χρησιμοποιείται αρκετά σε άμυνα ζώνης και σε 2αντα αιφνιδιασμό. Ειδικά ένα υπάρχει και καλός σουτέρ στην απέναντι πλευρά είναι η καλύτερη.
Spacing: Είναι έκφραση που σημαίνει ισορροπία στο παρκέ ώστε να μπορώ να κινηθώ με (πλεονέκτημα) είτε έχω την μπάλα είτε χωρίς αυτήν. Γνωστές ως αποστάσεις μεταξύ των παικτών.
Contain: Αμυντική ορολογία. Προπονητική εντολή στο να μην δέχεται ο παίκτης διεισδύσεις σε προσωπικό μαρκάρισμα. Η γνωστή σε όλους σας άμυνα καθρέπτης.
Cross screen: Είναι το σκρίν (εμπόδιο) από την δυνατή πλευρά της περιμέτρου στην άλλη πλευρά του γηπέδου.
Curl: Επιθετικός όρος. Επιθετική κίνηση συνήθως περιφερικού παίκτη, με την προϋπόθεση ότι ο αμυντικός παίκτης βρίσκεται ακριβώς από πίσω μας. Γνωστό και ως αγκίστρι.
Dive: Επιθετικός όρος. Επιθετική κίνηση από οποιονδήποτε παίκτη . Αρκετά δυνατό κόψιμο (κάθετο) μέχρι την τελική γραμμή του γηπέδου. Πραγματοποιείτε μετά από επιθετική συνεργασία 2 ατόμων.
Flash: Επιθετικός όρος. Επιθετική κίνηση και αυτή εκτελείται από όλους τους παίκτες. Είναι το δυνατό κόψιμο από την αδύνατη πλευρά στην δυνατή. Συνήθως κοντά στο καλάθι.
Sag: Αμυντικός όρος. Τακτική ψηλού παίκτη. Η λεγόμενη «βοήθεια», καταλήγει σε (double team) . Εάν πάλι δεν δώσει βοήθεια , μένει κοντά στο καλάθι.
Box Out ή Βlock out: Η τοποθέτηση του σώματος ενός παίκτη μεταξύ του αντιπάλου του και του καλαθιού. Χρησιμοποιείται για τη θωράκιση του καλαθιού σε περιπτώσεις διεκδίκησης rebound.
Follow Through: Η συνέχιση και ολοκλήρωση της κίνησης των χεριών αφού διώξουμε την μπάλα. Ο όρος αυτός αναφέρεται στην κίνηση εκτέλεσης σουτ ή πάσας.
Follow Up ή Tip: Το γρήγορο σουτ που γίνεται, από κάποιον παίκτη που κερδίζει επιθετικό rebound και σουτάρει πριν πέσει στο δάπεδο.
Help and Recover: Η αμυντική κίνηση, κατά την οποία, ο παίκτης βοηθά στιγμιαία στην αναχαίτιση μιας διείσδυσης ενός επιθετικού που δεν είναι προσωπικός του αντίπαλος μέχρι να επανέλθει ο αμυνόμενος συμπαίκτης και αυτός επιστρέφει στον προσωπικό του αντίπαλο.
Give – and – Go: Ο επιθετικός συνδυασμός που εκτελεί κάποιος παίκτης όταν πασάρει τη μπάλα προς κάποιο συμπαίκτη του και στη συνέχεια κόβει προς το καλάθι για να δεχθεί πάλι την μπάλα.
High & Low Post: Είναι δύο θέσεις που παίρνουν κατ’ εξοχήν οι παίκτες που παίζουν με πλάτη στο καλάθι. High post είναι η περιοχή της προσωπικής βολής και low post είναι η περιοχή δίπλα στο στεφάνι (αριστερά και δεξιά) έξω από τη ρακέτα.
Motion: Είναι η επιθετική τακτική που δηλώνει μία συνεχόμενη κίνηση της μπάλας και των τακτικών με εναλλαγές θέσεων στον επιθετικό χώρο.
Mismatch: Η επιθετική ή αμυντική κατάσταση όπου υπάρχει μια ξεκάθαρη υπεροχή από τη μια πλευρά.
Mach up: Μια ειδική αμυντική κατάσταση που προσαρμόζεται ανάλογα με τις κινήσεις των επιθετικών.
Rotation: Η κυκλική εναλλαγή παικτών ή αμυντικών θέσεων.
Stutter Step: Η γρήγορη κίνηση του ενός ποδιού κάποιου παίκτη (βήμα), η οποία γίνεται με σκοπό να εξαπατήσει τον προσωπικό του αντίπαλο ότι θα κατευθυνθεί προς μια συγκεκριμένη διεύθυνση, ενώ τελικά δεν κινείται προς αυτή.
Screen the Screener: Ένας παίκτης σκρινάρει και μετά παίρνει σκριν
Secondary Break: Δευτερεύων αιφνιδιασμός
Shadow: Σκιά, όταν ο αμυντικός ακολουθεί από πίσω τον επιθετικό συνήθως σε άμυνα σκριν.
Curl: Κίνηση curl (καμπύλη ή αγκύστρι) του επιθετικού προς το καλάθι όταν ο αμυντικός παίζει σκιά, συνήθως μετά από σκριν.
Trap: Παγίδα σε συγκεκριμένο παίκτη ή μέρος του γηπέδου
staggered: Δυο διαδοχικά σκριν για να βγει ένας παίκτης σε καλή θέση για σουτ
screenZipper Up / Down: Πάνω / κάτω κάθετο σκριν στην δυνατή πλευρά με την μπάλα στο πλάι
Cross screen
Flex screen
UCLA screen
Flare screen (συνήθως για έναν καλό σουτέρ)
Drag screen (συνήθως λίγο μετά το κέντρο σε κατάσταση αιφνιδιασμού)
Zipper Screen (στην εικόνα είναι διπλό, double zipper)
Ram Screen (σκριν μακριά από την μπάλα στον παίκτη που πρόκειται να βγει ψηλά για κεντρικό PnR)
Horns Screen (Σε διάταξη Horns, “κέρατα”)
Hammer Screen (για να σουτάρει παίκτης στη γωνία)
Floppy Screen (Floppy Action) σε Diamond Set (διάταξη που σχηματίζει διαμάντι, δηλαδή ρόμβο)
Flat Screen (τα πόδια του σκρίνερ παράλληλα προς την base line και με πλάτη στο καλάθι)
Elevator Screen (Gate Screen), διπλό σκριν στο οποίο οι παίκτες λειτουργούν σαν “πύλη”
Down Screen (Pin Down), συνήθως για να βγει ψηλά παίκτης που σουτάρει
Double Screen (ή “φράχτης”, διπλό σκριν)
V-Cut
L-Cut
Veer Cut (V-Cut)
Fron-Cut (UCLA αλλά χωρίς σκριν)
UCLA-Cut
Back-Door Cut (Συνήθως όταν ο αμυντικός είναι αφηρημένος ή έχει το βλέμμα του στραμμένο σε πιθανή βοήθεια)
Dribble at back-door cut ή Dribble push
Curl cut (μετά από σκριν συνήθως)
Pop (out cut)
Flare cut
Ghost cut (συγγενές με το Iverson cut, απλώς χωρίς τη συμμετοχή σκριν)
Iverson Cut
Slip (cut μετά από ψευδοσκριν, δηλαδή προσποίηση για σκριν και άμεσο κόψιμο προς το καλάθι)
Flex cut
Shallow cut (για να ανοίξει χώρο στον παίκτη που έχει δοθεί η μπάλα για διείσδυση)
45 Cut (ξεκινά από τις 45 μοίρες, συνήθως όταν ο αμυνόμενος του cutter έχει επικεντρωθεί σε δράση δυνατής πλευράς)
Replace Cut (Fill in)
Diamond διάταξη (σχηματίζει διαμάντι)
Horns διάταξη ή A-SET
Horns γιατί συμβολίζεται έτσι:
και θέλει τον αντίχειρα να συμβολίζει τον άσο που έχει την μπάλα, τον δείκτη και τον μικρό, τους παίκτες ‘2’ και ‘3’ που είναι τις γωνίες και τον μέσο και τον παράμεσο τους ψηλούς που είναι στην κορυφή δίνοντας σκριν επιλογής στον άσο
A-SET γιατί, όπως βλέπετε, συμβολίζει ένα ‘Α’
1-4 Low Stack (ο χειριστής στο κέντρο, 4 χαμηλά)
1-4 High Stack (ο χειριστής στο κέντρο, 4 ψηλά)
Shell (κουτί) για να απομονωθεί είτε ο ψηλός χαμηλά, είτε ο κοντός ψηλά
2-3 Zone Defence (2 ψηλά, 3 χαμηλά)
3-2 Zone Defence (3 ψηλά, 2 χαμηλά)
1-3-1 Zone Defence (1 ψηλά, 3 στη μέση, 1 χαμηλά, σε σχήμα σταυρού)
2-1-2 Zone Defence (2 ψηλά, 1 στη μέση, 2 χαμηλά)
1-4 Zone Defence (Box and one), ένας παίκτης ως “κεφαλή” μαρκάρει κανονικά τον παίκτη του (man to man) και οι υπόλοιποι 4 σχηματίζουν μια ζώνη σε σχήμα κουτιού
